Etapy rozwoju mowy dziecka do 6 roku życia

Rozwój mowy każdego dziecka przebiega w sposób indywidualny. Istnieją jednak pewne kryteria opisujące, jakie zachowania u dziecka powinny się pojawić po ukończeniu danego etapu życia.

Brak wymienionych niżej zachowań może być bardzo ważną wskazówką świadczącą o dalszym rozwoju dziecka. Przeanalizuj uważnie poniższe etapy rozwoju mowy dziecka i sprawdź czy powinnaś wraz z dzieckiem wybrać się do specjalisty.

Jak powinna rozwijać się mowa dziecka do 6 roku życia?

WIEK	ZACHOWANIE DZIECKA
0 – 3 miesiące	dziecko reaguje na głośne dźwięki napływające z otoczenia (np. wzdryga się na nagły, donośny dźwięk) dziecko uspokaja się, kiedy ktoś do niego mówi (np. słysząc głos rodzica zaprzestaje płaczu, staje się spokojne) dziecko wydaje dźwięki zwane głużeniem, które przypominają gruchanie (jest to etap początkowy dla rozwoju mowy, dziecko wydobywa z siebie dźwięki np. kha, kli…) dziecko wokalizuje, gdy słyszy znane mu dźwięki (poprzez otwarcie ust, dziecko wydaje z siebie samoistne dźwięki np. uhuuuh) dziecko chcąc zasygnalizować swoje potrzeby np. głód, używa płaczu bądź donośnego krzyku (w okresie niemowlęcym jest to sposób dziecka na porozumiewanie się z otoczeniem)
4 – 6 miesiąc	dziecko poszukuje źródeł dźwięków (wędruje wzrokiem poszukując źródła dźwięku) dziecko reaguje na muzykę, lubi, gdy rodzic kołysze się z nim do rytmu (dla dziecka jest to jednocześnie relaks jak i poczucie bliskości, ciepła) dziecko odróżnia zmianę tonu głosu rodziców (dziecko wie, kiedy rodzic chwali, a kiedy jest zdenerwowany) dziecko chętnie zajmuje się zabawkami, które wydają dźwięki dziecko zamienia głużenie na gaworzenie – zaczyna powtarzać dźwięki i sylaby zasłyszane z najbliższego otoczenia (np. ma-ma, ga-ga) dziecko reaguje uśmiechem na mowę rodzica
7 – 12 miesiąc	dziecko odwraca się poszukując źródeł dźwięku (np. odwraca głowę, kiedy coś spadnie, ktoś wejdzie do mieszkania) dziecko chętnie uczestniczy w zabawach z rodzicami np. Idzie rak nieborak dziecko zaczyna wykonywać proste polecenia np. Daj mamie (…) dziecko z większym zaangażowaniem zaczyna gaworzyć, powtarza coraz większą ilość zbitek spółgłoskowych dziecko używa mimiki i gestów, coraz częściej na twarzy pojawiają się wszelkie emocje u niektórych dzieci zaczynają pojawiać się pierwsze słowa (indywidualne predyspozycje dziecka)
2 rok życia	dziecko potrafi wskazać poprawnie niektóre części ciała (np. Pokaż, gdzie masz oko, nóżkę, brzuszek…) dziecko potrafi nazwać przedmioty z najbliższego otoczenia (np. miseczka, miś, lala) dziecko posługuje się wyrazami dźwiękonaśladowczymi np. „Puk, puk”, Bam” u dziecka pojawia się tendencja do wielokrotnego powtarzania usłyszanych wyrazów dziecko wymawia samogłoski, oraz niektóre spółgłoski: m, p, b, t, d, n, ł oraz j dziecko posługuje się uproszczonymi wyrazami np. jeszcze wymawiane jest przez dziecko jako esce, miseczka jako seczka
2 – 3 rok życia	dziecko ma opanowane proste przeciwieństwa (np. „nie ma – jest” „wysoko – nisko) dziecko wykonuje proste polecenia (np. „Podaj lalę”) dziecko potrafi nazwać większość przedmiotów znajdujących się w jego najbliższym otoczeniu dziecko wymawia ponadto spółgłoski k, g, l dziecko zaczyna zadawać pytania dziecko zapytane o to, jak ma na imię, potrafi udzielić poprawnej odpowiedzi
3 -4 rok życia	dziecko odróżnia słuchowo prawidłową wymowę od niepoprawnej np. salik – szalik mowa dziecka jest zrozumiała nie tylko dla jego rodziców, ale i dla ludzi z poza najbliższego otoczenia dziecka dziecko zadaje coraz więcej pytań, zaczyna być ciekawe świata dziecko upraszcza realizację trudnych dla niego pod względem artykulacyjnym głosek (np. rak – lak) mowa dziecka jest raczej płynna dziecko zaczyna posługiwać się dłuższymi zdaniami
4 -5 rok życia	dziecko potrafi skupić uwagę na czytanym mu fragmencie tekstu dziecko potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące tekstu (np. Gdzie poszła Gąska?, Dlaczego Gąska była smutna?) dziecko może realizować głoski sz, ż, cz, dż oraz r dziecko wypowiada się a pomocą zdań zawierających coraz większą liczbę przymiotników dziecko zaczyna stosować w swoich wypowiedziach reguły gramatyczne
5 – 6 rok życia	dziecko rozumie coraz bardziej złożone polecenia np. „stań na żółtym kwadracie i połóż ręce na głowie” dziecko rozumie morał czytanej mu opowieści dziecko orientuje się w przestrzeni (potrafi wskazać nad, pod itp.) mowa dziecka jest płynna realizuje prawidłowo wszystkie głoski j. polskiego dziecko potrafi ułożyć pociętą na kawałki historyjkę w odpowiedniej kolejności i opowiedzieć o czym ona jest dziecko w prawidłowy sposób buduje zdania

Zobacz film: Rozwój mowy dziecka do 6 roku życia