Programowanie języka u dzieci z zaburzeniami komunikacji

Programowanie języka jest elementem Metody Krakowskiej, której poświęciłam już kilka postów. W moich wcześniejszych publikacjach znaleźć możecie ogólne informacje na temat Metody Krakowskiej®, oraz dwóch metod ściśle z nią związanych, a mianowicie Manualnego Torowania Głosek, czy naukę wczesnego czytania.

Czym jest programowanie języka?

Programowanie języka jest jedną z technik wykorzystywanych z Metodzie Krakowskiej®. Polega na rozwijaniu u dziecka z zaburzeniami rozwojowymi (np. autyzm, Zespół Downa, niedosłuch, afazja) uproszczonego systemu językowego, umożliwiającego komunikację.

Programowanie to wprowadzanie struktur gramatycznych takich jak czasownik, czas, przypadek, rodzaj, liczba, a to wszystko oczywiście wprowadzone w odpowiedniej kolejności.

Jakie zadanie spełnia logopeda?

Zadaniem logopedy jest stworzyć i zaprogramować uproszczony język w umyśle dziecka, którego komunikacja jest zaburzona. Logopeda tworzy pewnego rodzaju reguły, które po wielokrotnym powtarzaniu są przez dziecko zautomatyzowane (zasługa lewej półkuli). Bardzo istotna jest odpowiednia liczba powtórzeń.

Logopeda bierze pod uwagę wszystkie aspekty rozwojowe małego pacjenta, a następnie na podstawie wieloaspektowej diagnozy decyduje jakie obszary wymagają stymulacji.

W programowaniu języka istotne jest, aby mózg dziecka stymulować zarówno lewo jak i prawopółkulowo. Logopeda w swojej terapii musi pamiętać o głównych zasadach i założeniach Metody Krakowskiej.

Logopeda powinien programować język dziecka nawiązując do jego najbliższego środowiska. Wyrazy powinny odzwierciedlać to czego dziecko najczęściej doświadcza, z kim lub z czym się spotyka. Dlatego też wybór słownictwa powinien uwzględniać trzy podstawowe kryteria: znaczeniowe, sytuacyjne oraz frekwencyjne. Język, którym posługuje się logopeda w stosunku do dziecka niemówiącego powinien mieć charakter ukrojony. Logopeda powinien stosować uproszczoną składnię oraz używać wyrazów bliskich dziecku np. członkowie rodziny, części ciała, elementy ubioru, nazwy pokarmów najczęściej spożywanych przez dziecko.

Programując język należy mieć na uwadze indywidualne predyspozycje pacjenta oraz środowisko, w którym na co dzień przebywa. Musi także pamiętać o uwarunkowaniach fizycznych takich jak tor oddechowy, rozwój aparatu artykulacyjnego, napięcia mięśniowe, nieodpowiednie połykanie itp.

Rola rodzica

Bez udziału rodziców terapia jest praktycznie niemożliwa. Przede wszystkim rodzice powinni być obecni na każdym spotkaniu z logopedą, powinni także rozumieć sens i konieczność terapii. Kontynuacja ćwiczeń powinna być systematycznie przeprowadzana w domu. Rodzice powinni także ograniczyć dziecku korzystanie z urządzeń takich jak tablet, telefon, komputer czy telewizja, które ograniczają rozwój jednej półkuli mózgu.

Stymulacja dziecka niemówiącego jest niezwykle ważna. Rodzicu, jeśli Twojego dziecko osiągnęło już pewien próg wiekowy, a wciąż nie mówi, udaj się do logopedy.