Diagnoza logopedyczna – na czym polega?

Mówi się, że bez wnikliwej diagnozy logopeda nie mógłby podjąć terapii. Oczywiście jest to prawda, nie można rozpocząć terapii „z marszu”. Ale na czym właściwie polega diagnoza i na co logopeda zwraca szczególną uwagę podczas pierwszego spotkania? O tym poniżej, zapraszam do artykułu.

Wywiad z rodzicem

Wywiad jest niezwykle istotny, jest on tak zwanym wstępem do dalszej diagnozy. Podczas wywiadu logopeda zbiera istotne informacje dotyczące przebiegu ciąży, przebiegu porodu. Niektóre pytania mogą wydawać się rodzicom dość niewygodne, ale proszę mi ufać, logopeda zadaje je w dobrej wierze. Pojawiają się także zapytania o przyjmowane leki, choroby przewlekłe, alergie oraz te bardziej specjalistyczne jak długość ssania smoczka, picie z butelki, nawyki (np. ssanie kciuka), pierwsze kroki.

Obserwacja dziecka

Etap 1: Po przeprowadzonym wywiadzie logopeda przechodzi do obserwacji spontanicznej mowy dziecka. Zwraca uwagę na to, czy dziecko samodzielnie zadaje pytania oraz czy potrafi odpowiedzieć na zadane jemu pytanie. Zwraca także uwagę na zasób słownictwa oraz sposób wypowiadania się.

Etap 2: Rozumienie poleceń to bardzo ważny etap diagnozy. Logopeda zadaje dziecku proste polecenia, sprawdzając przy tym czy dziecko orientuje się w przestrzeni, czy rozumie treść polecenia np. Połóż czerwony klocek na parapecie za zieloną doniczką.

Etap 3: Badanie słuchu fonemowego ma na celu określenie czy dziecko rozróżnia głoski znajdujące się w podobnie brzmiących wyrazach np. Bułka- Półka, Tomek – Domek. Sprawny słuch fonemowy jest umiejętnością niezbędną do rozpoznawania wyrazów.

Etap 4: Sprawność narządów artykulacyjnych i warunki anatomiczne jamy ustnej są niezwykle istotne dla prawidłowej wymowy. Logopeda sprawdza stan wędzidełek wargowych oraz podjęzykowego, ruchomość języka, zgryz, stan uzębienia, mięsień okrężny warg, podniebienie, migdały, języczek, tor oddechowy. W razie wątpliwości bądź swego rodzaju obawy, logopeda wysyła pacjenta na konsultację laryngologiczną/ ortodontyczną/ stomatologiczną.

Etap 5: Lateralizacja, o której pisałam w artykule „Co się kryje pod pojęciem lateralizacji?” jest także bardzo istotna podczas diagnozy logopedycznej. Należy sprawdzić nie tylko dominującą rękę i nogę, ale i oko, ucho.

Etap 6: Ostatni z etapów to próba wyrazów, która obrazuje logopedzie z jakimi głoskami pacjent ma problem. Logopeda czyta bądź prezentuje pacjentowi wyraz, a ten go wypowiada na głos. Logopeda zapisuje w jaki sposób wyraz został wypowiedziany np. szczaw – śćaw

Zakończenie diagnozy

Na zakończenie spotkania należy przedstawić rodzicowi kartę diagnozy, omawiając ją krok po kroku. Logopeda informuje rodzica co miało na celu dane zadanie i jak dziecko sobie z nim poradziło. Często w tym momencie logopeda podpowiada rodzicowi, jakie zadania może wykonywać z dzieckiem w domu. Istotne jest także dopytanie rodzica, czy to co zostało zaobserwowane na diagnozie jest normą w życiu codziennym dziecka. Nie należy nalegać na rodzica, on sam musi podjąć decyzję, o rozpoczęciu terapii.

Zobacz film: Jak wygląda diagnoza logopedyczna?