Czym charakteryzuje się mowa bezdźwięczna?

Mowa bezdźwięczna jest jednym z rodzajów dyslalii, w którym dochodzi do nieprawidłowości w wypowiadaniu głosek dźwięcznych, podczas których konieczne jest uruchomienie więzadeł głosowych. Nieprawidłowość może dotyczyć aż trzynastu par głosek, a należą do nich: w-f, b-p, d-t, g-k, gi-ki, wi-fi, rz-sz, dż-cz, z-s, dz-c, ź-ś, dź-ć. Zjawisko może dotyczyć wszystkich parach opozycyjnych bądź jedynie kilku z nich.

Mowa bezdźwięczna – przykłady

Garbuz – karpus, Andrzej – Antszej, glizda – klista, banan – panan, granica – kranica, zeznawać – sesnafać, przedrzeć – pszetszeć, uzgodnić – uskotnić, wycieczka – fycieczka, dzwonek – cfonek.

Głos pacjenta ubezdźwięczniającego jest cichy, delikatny, monotonny. Daje się także zaobserwować słabe napięcie w obrębie warg oraz polików.

Mowa bezdźwięczna – przyczyny

Zjawisko mowy bezdźwięcznej dotyczy głównie dzieci. Związane jest przede wszystkim z zaburzeniami słuchu fonematycznego. Inną przyczyną może być nieprawidłowy oddech (ustny, a nie nosowy), częste infekcje górnych dróg oddechowych, słaba koordynacja mięśni odpowiedzialnych za pracę więzadeł głosowych, niedosłuch.

Terapia logopedyczna – czy to konieczne?

Ubezdźwięcznianie głosek dźwięcznych jak najbardziej należy poddać terapii logopedycznej. Wszystko zależy od indywidualnych predyspozycji dziecka oraz planu terapii, jednak mówi się, aby ćwiczenia rozpocząć od głosek, które nie wymagają wytworzenia dużego ciśnienia (np. głoski w). Łatwiej jest także udźwięcznić głoskę znajdującą się bliżej krtani (np. głoskę g) niż głoskę wargową (np. głoskę b)

Ćwiczenia wstępne na mowę bezdźwięczną

1. Ćwiczenia policzków, warg oraz języka
   • uśmiech – ryjek
   • parskanie
     c. przytrzymywanie wargami szpatułki larygnologicznej
   • przytrzymywanie powietrza w policzkach
   • mruczanki
     • przedłużane wymawianie samogłosek
       aaaaaaaaaa, ooooooooo, eeeeeeee, uuuuuuuuuu, yyyyyyyyy, aaaaaeeeeeoooooouuuuuyyyyyy
     • przedłużone wymawianie głoski „m”
       mmmmmmmmmmmmm jako mruczanki ulubionej pluszowej zabawki
     • przedłużone wymawianie samogłosek z głoską „m” na końcu
       Ooooooom, eeeeeeeeem, uuuuuuuum (…)
     • przesadnie szerokie otwieranie ust podczas wypowiadania samogłosek
       mmmmmmAAAAAA, mmmmmOOOOO (…)

2. Uświadamianie różnicy w brzmieniu pomiędzy głoskami dźwięcznymi i bezdźwięcznymi
3. Wywoływanie głosek

Zobacz film: Mowa bezdźwięczna – co to takiego?