Dzisiaj druga część poradnika dotyczącego tematu wzbogacania słownictwa dziecka. W artykule sprzed roku „Jak wzbogacić słownictwo dziecka?” podawałam kilka przykładów na to w jaki sposób pokierować zabawą, aby zwiększać ilość używanych przez malucha słów. Dzisiaj skupimy się na dzieciach nieco starszych.
Dzieci w okresie wczesnoszkolnym zaczynają włączać mowę do działania. Zaczynają doskonalić swoje umiejętności do komunikacji z rówieśnikami w zespole klasowym. Zaczyna się także stopniowo pojawiać mowa pisana, która wraz z mową ustną wzajemnie na siebie oddziałuje.
W okresie wczesnoszkolnym warto zadbać o kilka aspektów składających się na mowę, a mianowicie:
- rozumienie mowy
- zasób słów
- rozwój mowy spontanicznej
- formy gramatyczne
- umiejętność powtarzania
Poniżej przedstawię kilka gier i zabaw, które śmiało można wykorzystać w ramach urozmaicenia codziennych zajęć z dzieckiem. Propozycje ćwiczeń realizować możecie na spacerze, a nawet podczas podróży samochodem, gdyż do ich realizacji nie potrzebne są Wam żadne materiały 🙂
Ćwiczenia wzbogacające słownik dziecka
- Umiejętność wyodrębniania głosek i sylab w wyrazie
- Pierwsza osoba wymyśla słowo np. ciuchcia, druga osoba ma za zadanie wymyślić słowo, które rozpoczyna się ostatnią sylabą poprzedniego – w tym przypadku cia – ciasto.
ciuchcia – ciasto – stonoga – gaśnica – calineczka (…) aż do wyczerpania - Innym wariantem powyższej zabawy jest dobieranie par wyrazów o tej samej tematyce np. lokomotywa – wagon
- Trzecim wariantem zabawy jest wyszukiwanie słów rozpoczynających się ostatnią głoską poprzedniego słowa np. sznurek – kaktus – słuchawki – igła – aplikacja – abażur – rabarbar (…)
- Nieco trudniejszą zabawą jest wyszukiwanie wyrazów rymujących się np. krowa – sowa, samolot – wodolot, niebieski – pieski.
- Dla dzieci znających litery polecam zabawę polegającą na wyszukiwaniu wyrazów ukrytych w innych wyrazach. Wystarczy zapisać na kartce papieru wyraz np. makaron, a dziecko po jego analizie ma wyodrębnić i zapisać wyraz mak.
- Umiejętność wyszukiwania synonimów i antonimów
- Znajdywanie przeciwieństw (ważne, aby były to słowa mniej oczywiste) np. puszysty – ugnieciony, wypukły – wklęsły, miękki – szorstki.
- Łączenie dwóch wybranych cząstek słów i odczytywanie całości np. stu – lecie, sto – noga, ul – Ewa, list – opad.
- Wyszukiwanie słów w obrębie jednego tematu z użyciem odpowiedniej formy gramatycznej np. Wyremontowałam salon i mam zamiar wstawić do niego nową (szafę, komodę, lampę, kanapę), Kwiaciarka przygotowała dla mnie piękny bukiet składający się z (bratków, stokrotek, tulipanów, irysów).
- Wyszukiwanie słów o tej samej nazwie, jednak oznaczających coś innego np.
Zamek – królewski, w kurtce, w drzwiachGolf – gra, bluzkaBlok – budynek, rysunkowy
Paluszek – element dłoni, do jedzenia
- Tworzenie rodziny słów np. kwiat – kwiatek, kwietnik, kwiecisty, kwitnąć.
W trzeciej części tematu dotyczącego wzbogacania słownictwa dziecka skupię się na zdaniach, tekstach oraz formach gramatycznych. Zachęcam do czytania 🙂
